Ιστορία του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας

Του Γιάννη Κουρόγιωργα

Οι αυτόχθονες Πελασγοί είχαν ένα χρυσό κανόνα που για χιλιετηρίδες εφάρμοσαν πιστά μέχρι σήμερα οι κάτοικοι της Θυρέας, τον αμοιβαίο σεβασμό , την συναίνεση , την συνεννόηση και το Ελληνικό μέτρο. Η Θυρεάτις Γη σχετικά μικρός χώρος για χιλιετηρίδες μέχρι σήμερα κατόρθωσε να διατηρήσει την ανεξαρτησία της , την ιδιαιτερότητα της , τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της , τα χαρακτηριστικά της, το πολιτισμό της και να αντισταθεί γενναία και αποτελεσματικά σε πολλούς μικρούς και μεγάλους κατακτητές και επιδρομείς.

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ Ἱστορίαι (2.27.1-2)

[2.27.1] “Ἀνέστησαν δὲ καὶ Αἰγινήτας τῷ αὐτῷ θέρει τούτῳ ἐξ Αἰγίνης Ἀθηναῖοι, αὐτούς τε καὶ παῖδας καὶ γυναῖκας,…..2.27.2] ἐκπεσοῦσι δὲ τοῖς Αἰγινήταις οἱ Λακεδαιμόνιοι ἔδοσαν Θυρέαν οἰκεῖν καὶ τὴν γῆν νέμεσθαι, ….ἡ δὲ Θυρεᾶτις γῆ μεθορία τῆς Ἀργείας καὶ Λακωνικῆς ἐστίν, ἐπὶ θάλασσαν καθήκουσα. καὶ οἱ μὲν αὐτῶν ἐνταῦθα ᾤκησαν, οἱ δ᾽ ἐσπάρησαν κατὰ τὴν ἄλλην Ἑλλάδα”.

Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ, 82.1 & 82.2

82.1 ἔς τε δὴ ὦν τὰς ἄλλας ἔπεμπε συμμαχίας καὶ δὴ καὶ ἐς Λακεδαίμονα. τοῖσι δὲ καὶ αὐτοῖσι τοῖσι Σπαρτιήτῃσι κατ᾽ αὐτὸν τοῦτον τὸν χρόνον συνεπεπτώκεε ἔρις ἐοῦσα πρὸς Ἀργείους περὶ χώρου καλεομένου Θυρέης· 82.2 τὰς γὰρ Θυρέας ταύτας ἐοῦσα τῆς Ἀργολίδος μοίρης ἀποταμόμενοι ἔσχον οἱ Λακεδαιμόνιοι. ἦν δὲ καὶ ἡ μέχρι Μαλέων ἡ πρὸς ἑσπέρην Ἀργείων, ἥ τε ἐν τῇ ἠπείρῳ χώρῇ καὶ ἡ Κυθηρίη νῆσος καὶ αἱ λοιπαὶ τῶν νήσων

Η Κυνουρία αντλεί το όνομα της από τον αρχαίο οικιστή της περιοχής Κύνουρο, γυιό του Περσέα σύμφωνα με την Αργεία παράδοση. Οι κάτοικοι την Κυνουρίας ήταν σε σειρά Πελασγοί, Δαναοί, Ίωνες και Δωριείς.Οι Κυνουριείς ήταν Ιώνες και έδωσαν το όνομα στην περιοχή από το όνομα τους.

Στη βόρεια Κυνουρία , στα αρχαία χρόνια αντιστοιχούσε στην περιοχή της Θυρεάτιδος γης , υπήρχε ο κύριοτερος οικισμός της περιοχής η Θυρέα και δευτερεύοντες η Ανθήνη, η Νηρίδα, η Εύα και αργότερα τουλάχιστον από το 2.μ,χ αιώνα το Άστρος. Υποστηρίζεται η άποψη από τους ιστορικούς οι Θυρεάτες προέρχοντο από τους Δαναούς. που εγκαταστάθηκαν στο Άργος, την πρώτη πόλη της Ευρώπης, από το 2,800-2,000 π.χ.

Ο Θουκυδίδης ,ο πρώτος επιστήμονας Ιστορικός του κόσμου, και ο Ηρόδοτος , αναφέρουν η Θυρεάτις Γη ( Θυρέα) υπήρχε πριν 3,000 χρόνια, με αναφορά από τον Ηρόδοτο για το 1,100 Π.Χ,

Ως προς το τοπωνύμιο «Θυρέα», οφείλει την προέλευσή του στο ότι η περιοχή αποτελούσε τη δίοδο ή θύρα επικοινωνίας και μετάβασης από το Κράτος του Άργους στο Κράτος της Σπάρτης και τανάπαλιν (Θουκυδίδης, Β΄ 27). Το φυσικό μάλιστα όριο, κατά τον Ευριπίδη (Ηλ. 410-2), ήταν ο «Ταναός», δηλαδή ο σημερινός χείμαρρος Τάνος.

Στα πρώτα ίχνη της ανθρώπινης παρουσίας διαπιστώνονται με βεβαιότητα τουλάχιστον από τα νεολιθικά χρόνια. Πλούσια ευρήματα της εποχής αυτής, καθώς και της εποχής Χαλκοκρατίας από τις θέσεις Μαρμαράλωνα (Ξερόκαμπου), Κουτρί (Άνω Μελιγούς), Άγιος Γεώργιος (Μελιγούς), Χερρονήσι (Τεύχος Παραρτημάτων, φωτο 1), Νησί Παραλίου , στο δρόμο κοντά στην Παραλία Λεωνιδίου, στο Γεράκι, φωτίζουν κάπως τα προϊστορικά αυτά χρόνια. Οι πρώτοι κάτοικοι ανήκουν στα προελληνικά φύλλα, ήταν οι Πελασγοί, που έζησαν στην Κυνουρία πριν τους Αρκάδες στην Αρκαδία και τους (πρωτοέλληνες) Δαναούς στην Αργολίδα και στα Παράλια της Κυνουρίας. Στη συνέχεια εγκαθίστανται στην Κυνουρία οι Ίωνες. Οι δημιουργοί του Μυκηναϊκού πολιτισμού, οι Αχαιοί, εγκαταστάθηκαν στην Αργολίδα γύρω στα 1600 π.Χ. Λίγο αργότερα κατέβηκαν από κει στη Λακωνία, ενώ η Κυνουρία ήταν ήδη κομμάτι της Αργείας γης. Αυτά μαρτυρούν και τα ευρήματα από το Χερρονήσι, το Νησί του Αγίου Ανδρέα, το Ελληνικό Άστρους, το Καστράκι Μελιγούς.

Με την κάθοδο των Δωριέων, που ήρθαν και κατέλαβαν τη γη αυτοί τελευταίοι, αρχίζει ο εκδωρισμός των κατοίκων. Στην περιοχή συναντιούνται τα όρια των τριών επικρατειών: των Δωριέων της Σπάρτης, των Αρκάδων της Τεγέας και των Aχαιών του Άργους. Χαρακτηριστική μαρτυρία είναι τα ευρήματα στη θέση Φονομένοι του Αγ. Πέτρου, δίπλα στο δρόμο προς Καρυές, όπου βρέθηκαν τρεις μεγάλοι λιθοσωροί οι οποίοι αντιστοιχούσαν στα όρια των επικρατειών του Άργους, της Τεγέας και της Σπάρτης και ήταν αρχαία ιερά αφιερωμένα στον Ενόδιον Ερμή.

Η περιοχή έγινε σύντομα στόχος των ισχυρών γειτόνων της, των Σπαρτιατών, των Αργείων και των Αρκάδων / Τεγεατών. Αποτέλεσε κυρίως μήλον της έριδος μεταξύ των Σπαρτιατών και των Αργείων, καθώς βρισκόταν ανάμεσα στα δύο κράτη και διέθετε ιδιαίτερη γεω-στρατηγική θέση, γεγονός που κατέληξε σε πολεμική σύρραξη (περί τα τέλη του 11ου π.χ. αιώνα σύμφωνα με τον Ηρόδοτο). Γεωγραφικά η περιοχή της χωρίζεται σε δυο μεγάλες ενότητες. Τη βόρεια, που στα αρχαία χρόνια αντιστοιχούσε στη Θυρεάτιδα, με κύριο οικισμό τη Θυρέα και δευτερεύοντες την Ανθήνη, τη Νηρίδα, την Εύα και το Άστρος, ενώ το νότιο αντιστοιχούσε στη χώρα των Πρασιών, στην οποία υπήρχε ο κύριος οικισμός Πρασιαί και οι δευτερεύοντες Πολίχνη, Τυρός και Γλυππία. Μέχρι τον 7ο αι. π.Χ. η Κυνουρία πρέπει να διατηρεί την αυτονομία της (προκύπτει από την συμμετοχή των Πρασιών στην Αμφικτυονία της Καλαυρίας) παρ’ όλες τις προσπάθειες του Άργους και της Σπάρτης να την προσαρτήσουν. Εν τούτοις η περιοχή των Πρασιών πρέπει να σχετιζόταν περισσότερο με τη Λακωνία, ενώ η περιοχή της Θυρεάτιδας με την Αργολίδα.

Παρά την έντονη πίεση των γειτόνων της η Κυνουρία πρέπει να παρέμενε ανεξάρτητη μέχρι την εποχή του Αργείου Τυράννου Φείδωνα οπότε και πέρασε στην κυριαρχία του Άργους, που γνώριζε τότε τη μέγιστη ακμή του. Μετά τη Φείδωνα όμως το Άργος άρχισε σταδιακά να παρακμάζει ενώ η Σπάρτη ισχυροποιούταν. Η τύχη της Κυνουρίας φαίνεται να κρίθηκε οριστικά ο 546 π.Χ., στη μάχη της Θυρέας (ή μάχη των Εξακοσίων Επιλέκτων), οπότε η Σπάρτη επικράτησε του Άργους και απέκτησε τον έλεγχο της Κυνουρίας. Το 424 π.Χ. ο αθηναϊκός στόλος έφθασε στα παράλια της Θυρεάτιδος, την κυριεύσε, τη λεηλάτησε ,την πυρπόλησε και την κατέστρεψε ολοσχερώς.. Η Κυνουρία παρέμεινε Σπαρτιατική μέχρι το 338 π.Χ. όταν ο Φίλιππος Β΄ απέδωσε το βόρειο τμήμα της στους Αργείους μέχρι και τη ρωμαϊκή περίοδο, ενώ η νότια περιοχή των Πρασιών και του Τυρού (η οποία ήταν το φυσικό σύνορο της αρχαίας Σπάρτης) παρέμεινε στη Σπάρτη.

Τειχιό ή Ελληνικό και η Θυρέα

Σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από το σημερινό Άστρος, στην περιοχή του Τειχιού ή Ελληνικού, πιθανότατα εδώ ήταν η πολή της Θυρέας ,υπήρχε Ναός αφιερωμένος στο Θεό Απόλλωνα τον οποίο λάτρευαν ιδιαίτερα οι Κυνούριοι. Στη θέση αυτή σήμερα βρίσκονται ερείπια αρχαίας πόλης του 5ου έως 3ου π.χ αιώνα κατά τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων. Εδώ αντικρίζει κανείς ερείπια τειχών, οικοδομημάτων και υπόγειων δεξαμενών. .

Εύα

Σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από την πόλη του Άστρους απαντάται η περιοχή της Αρχαίας Εύα, όπου σήμερα βρίσκονται τα ερείπια της έπαυλης του Ηρώδη του Αττικού που αποκαλύφθηκαν σε ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν εκεί τα τελευταία χρόνια. Στις ίδιες ανασκαφές βρέθηκαν σπουδαία και μοναδικά ευρήματα που χρονολογούνται από τον 4ο π.χ. αιώνα μέχρι και τον 2ο αιώνα μ.χ. Τα ευρήματα αυτά φυλάσσονται στο αρχαιολογικό μουσείο του Άστρους.

Ανθήνη

Δίπλα στο Λιμάνι Αγίου Ανδρέα υπάρχει το «νησί του Αγίου Ανδρέα» όπου κανείς μπορεί να δει ερείπια κυκλώπειου τείχους που ανήκουν σύμφωνα με τις μαρτυρίες στην αρχαία πόλη Ανθήνη. Σώζονται τμήματα από τον εξωτερικό περίβολο με πύργους του 5ου-4ου αιώνας. π.Χ. Αργότερα η πόλη μεταφέρθηκε χαμηλότερα προς τη θάλασσα, όπου σώζονται υστερορωμαϊκά ερείπια και συμπληρωματική οχύρωση από τους βυζαντινούς χρόνους. Κοντά στο κάστρο σώζεται μισό κατεστραμμένο τοξωτό λιθόκτιστο γεφύρι.

Στη θέση Ελληνικό Χάραδρου, 3 χλμ. ανατολικά του χωριού υπάρχουν λείψανα τετράγωνου πύργου – φυλακίου, ο οποίος πιθανολογείται ότι χτίστηκε από τους Αργείους για τον έλεγχο της γύρω περιοχής και του δρόμου από την παραλία στο εσωτερικό.Απο το Άστρος ο Χάραδρος απέχει 17 χλμ.

Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας βρίσκεται στη δυτική παραλία του Αργολικού ,εκεί που στο παραπάνω χάρτη διακρίνεται η αρχαία πόλη της Θυρέας, νότια από την πρώτη πόλη της Ευρώπης το ιστορικό Άργος και την έδρα του Μυκηναϊκού πολιτισμού Μυκήνες

Για χιλιάδες χρόνια δεν έγινε τίποτα σημαντικό που να γνωρίζουμε στην περιοχή , « όλα τα πλάκωνε η φοβέρα και η σκλαβιά».Η παρακμή άρχισε με την υποταγή οτους Ρωμαίους κατακτητάς και τους προδότες συνεργάτες τους το 146 π.χ και αργότερα με πολλούς άλλους κατακτητάς και επιδρομείς μέχρι το 1821.

Ρωμαική και Βυζαντινή Περίοδος

Για την ιστορική διαδρομή της περιοχής κατά τους ρωμαικούς και βυζαντινούς χρόνους, οι πληροφορίες είναι λιγοστές, πράγμα που δεν επιτρέπει το σχηματισμό σαφούς εικόνας. Γνωρίζουμε ότι κατά την περίοδο της εγκατάστασης των Σλάβων στην Πελοπόννησο (6ος αι. και εξής) δύο σλαβικές φυλές- οι Μηλιγγοί και οι Εζερίτες- επέλεξαν ως τόπο κατοικίας τους τις δυσπρόσιτες περιοχές του Ταϋγέτου και του Πάρνωνα. Επί αυτοκράτορος Βασιλείου Α΄ του Μακεδόνος (867- 866) ασπάζονται και αυτοί τον χριστιανισμό, όπως και οι Έλληνες του Πάρνωνα και του Ταϋγέτου, και έκτοτε δεν απασχολούν ως ξεχωριστή εθνική οντότητα την Ιστορία.

Τα χωριά του Πάρνωνα εκχριστιανίστηκαν περίπου τον 9^ον αιώνα και από υπερβολικό σεβασμό πολλά πρόσθεσαν την λέξη Άγιος στο όνομα τους , όπως Άγιος Ιωάννης ,Άγιος Πέτρος, Άγιος Νικόλαος ,Άγιος Ανδρέας ,¨Αγιος Βασίλειος,¨Αγιοι Αώματοι,Άγιος Πανελεήμονασς, Άγια Σοφιά ,Άγιος Γεώργιος, Κοσμάς και γέμισαν το τόπο με εκκλησίες και μοναστήρια .Επίσης όνόμασαν «άγιες» πολλές τοποθεσίες.Για το λόγο αυτό ο Πάρνωνας ονομάστηκε και το «Άγιον Όρος» της Νότιας Ελλάδας.

Φραγκοκρατία-Τουρκοκρατία

Μετά το 12 ον αιώνα οι πεδινές περιοχές εγκαταλείπονται από τους κατοίκους και πλέον κατοικούν μόνιμα στα βουνά για να γλυτώσουν από τις ασταμάτητες επιδρομές , τους κουρσάρους και τους κατακτητές .

Ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος προς υποταγήν των ανυπότακτων γειτόνων Τσακώνων στη Σίταινα ,Καστάνιτσα και Πραστό, εκεί που ήταν οι Τσάκωνες , «επάνω εις τα όρη » suso en law montanyas , όπως αναφέρεται στο Χρονικό του Μορέως, έκτισε το κάστρο Εστέλλα η της Ωριάς σε μια οχυρή τοποθεσία κοντά στο “Ξεροκάμπι”, του Αγίου Ιωάννου της Θυρεάτιδας.

Σήμερα, το ορεινό αυτό κάστρο θεωρείται ότι είναι το οχυρό που αναφέρεται στο Αραγωνικό Χρονικό του Μορέως ως Estella ((μετάφραση της ελληνικής λέξης Άστρος) και έχει μείνει γνωστό με το δημώδες όνομα «Κάστρο της Ωριάς», το οποίο απαντά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, λόγω της λαϊκής παράδοσης σχετικά με την κατάληψή του. Με βάση αυτήν την ταύτιση και την αναφορά στο Αραγωνικό Χρονικό, το κάστρο πρέπει να κατασκευάστηκε το αργότερο τον 14ο αιώνα και το πιθανότερο τον 13ο .

Ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος επισης την ιδια εποχή το 1256 μ,χ, έκτισε και το επίσης κάστρο Εστέλλα (Castello de lla estella) στο αργότερα αποκαλούμενο «Νησί» του Παραλίου Άστρους που ονομαστηκε αργότερα Κάστρο του Παραλίου Άστρους η των Ζαφειρόπουλων.

«Η Κυνουρία, εν συνεχεία, μετέχει της κοινής μοίρας της Πελοποννήσου: έχει μια πρώτη μικρή πρόγευση της Τουρκικής κατοχής μετά την εισβολή των Τούρκων στο Μωριά(1460), γνωρίζει την αποκατάσταση της Ενετικής κυριαρχίας μέχρι το 1715 και από τότε μέχρι τον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 αποτελεί τμήμα της αχανούς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Τουρκική κατοχή, ωστόσο, δεν κατάφερε να αναστείλει πλήρως την οικονομική και πνευματική δραστηριότητα των Κυνουριέων. Παρατηρείται μια έκτακτη κινητικότητα σε αυτούς τους τομείς, που έχει ως επίκεντρο τις κώμες του Αγ. Ιωάννη, της Μελιγούς, του Πλατάνου και τις γύρω μονές. Λίγο πριν την επανάσταση ξαναζωντανεύει και το Άστρος, με τη βοήθεια φιλογενών ανδρών, μεταξύ των οποίων εξέχουσα θέση κατέχουν οι αδελφοί Καρυτσιώται.»

http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/arcadia-hist/topics/kynhist1.html

Δήμος Θυρέας

Ο Δήμος Θυρέας, συστάθηκε με διάταγμα της 9ης (21ης) Νοεμβρίου 1834 / 12ης Μαΐου 1835, σύμφωνα με το οποίο συστάθηκαν οι πρώτοι δήμοι της Αρκαδίας και της Κυνουρίας.Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ Δ. Θυρέας Ν. Αρκαδίας, ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835 Σύσταση του δήμου με έδρα τον οικισμό Άγιος Ιωάννης ,ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841 Ο οικισμός Άστρος ορίζεται χειμερινή έδρα του δήμου, Ο οικισμός Άγιος Ιωάννης ορίζεται θερινή έδρα του δήμου. Το 1836, όταν οι δήμοι πήραν την τελική τους μορφή, ο Δήμος Θυρέας περιελάμβανε τα χωριά Άγιος Ιωάννης, Άστρος και Μελιγού. Το 1840 ο Δήμος Πλατανούντος (Πλατάνου) συγχωνεύθηκε στον δήμο Θυρέας . Το 1845 προσετέθησαν στο δήμο το Παράλιον Άστρος (Αρκαδίας) ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 και το Ξηροπήγαδο και το 1879 ο Χάραδρος (τότε Τρεστενά). Για πολλούς αιώνες μέχρι την δεκαετία του 1950 ο Αγιάννης, σημερινός θερινός οικισμός του Άστρους, αποτελούσε το μητροπολιτικό κέντρο της Θυρέας.

Το 1912, καταργήθηκε το παλιό Δημοτικό σύστημα του 1834 και εγκαθιδρύθηκαν οι κοινότητες. Από τον Δήμο Θυρέας προέκυψαν οι εξής κοινότητες: Άστρους, Βερβένων, Ξηροπηγάδου, Παραλίου Άστρους, Μελιγούς, Πλατάνου και Χαράδρου.

Δ. Άστρους (Αρκαδίας) ΦΕΚ 99Α – 28/05/1985 Ο δήμος προήλθε από την αναγνώριση σε δήμο της κοινότητας Άστρους

Δήμος Βόρειας Κυνουρίας

ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997 Ο οικισμός Άστρος αποσπάται από το δήμο και ορίζεται έδρα του δήμου Βόρειας Κυνουρίας Ο οικισμός Άγιος Ιωάννης αποσπάται από το δήμο και προσαρτάται στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας

Δήμος Βόρειας Κυνουρίας – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

Ο Δήμος Βόρεια Κυνουρίας είναι δήμος της Αρκαδίας και Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο ποίος συστάθηκε το 1997 σύμφωνα με την Διοικητική Μεταρρύθμιση «Καποδίστριας» και παρέμεινε ανέπαφος ως προς την έκταση του από τον μετέπειτα «Καλλικράτη». Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της Πελοποννήσου και βρέχεται από τον Αργολικό Κόλπο. Ο πληθυσμός του είναι 10.341 κάτοικοι και η έκταση του είναι 575,7 τ.χλμ.. Έδρα του δήμου αποτελεί το Άστρος.

Τοπικές Κοινότητες | Δήμος Βόρειας Κυνουρίας (boriakinouria.gov.gr)

Αγία Σοφία,Άγιος Ανδρέας,Άγιος Γεώργιος, Άγιος Πέτρος, Άστρος, Βέρβενα,Δολιανά,Έλατος,Καράτουλα,Καστάνιτσα,Καστρί,Κορακοβούνι,Κούτρουφα, Μελιγού,Μεσορράχη,Νέα Χώρα, Ξηροπήγαδο, Παράλιο Άστρος, Περδικόβρυση, Πλατάνα, Πλάτανος, Πραστός, Σίταινα,Στόλος,Χάραδρος, Ωριά .Επίσης στο δήμο υπάγονται επιπλέον περίπου 40 μικροί οικισμοί.

Άστρος και Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης )

Στο Άστρος το 1823 έγινε η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων.

Το Άστρος και ο Αγιάννης ήταν για τουλάχιστον οκτακόσια χρόνια και είναι και σήρερα μία κοινότητα, με τους ίδιους κατοίκους.

Η πρώτη επίσημη αναφορά της πόλης με το όνομα «Άστρος» συναντάται σε χρυσόβουλο του έτους 1293 του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου . Η πρώτη όμως ααφορά με το όνομα «Άστρον» απαντά στο Γεωγράφο Κλαύδιο Πτολεμαίο (2ος αι. μ.Χ.).

Για πολλούς αιώνες πριν την επανάσταση του 1821 σε διαφορές αναφορές και χάρτες οι δύο οικισμοί το Άστρος και ο Αγιάννης ανακατεύονται , το Άστρος αναφέρεται Άστρος ,γίνεται Αγιάννης ,Καλύβια Άστρους, Αγιαννίτικα καλύβια και ο Αγιάννης αναφέρεται Aγιάννης, γίνεται Άστρος, ορεινό Άστρος ,επάνω Άστρος και Αγιάννης του Άστρους. Φαίνεται το Άστρος άρχιζε από το ξεροκάμπι και το κάστρο της Ωριάς η Εστέλλας , που βρίσκεται κοντά σον Αγιάννη, μέχρι το κάστρο του Παραλίου Άστρους η επίσης Εστέλλας, (που αναφέρεται επίσης σε πολλούς χάρτες σαν κάστρο ), και ο πυρήνας του ήταν οι κάτοικοι του Αγιάννη και του σημερινού Άστρους και σίγουρα συμφωνούσε με αυτά ο οικιστής του Παραλίου Άστρους Αγιαννίτης Άκουρος που γνώριζε τον τόπο του καλύτερα από όλους μας.Ο Θουκυδίδης μας έλεγε , «οι κάτοικοι είναι τα κράτη», δεν είναι τα κράτη οι πόλεις και τα κάστρα.

Το 1805, ιδρύθηκε στο Άστρος παράρτημα της σχολής Καρυτσιώτη του Αγίου Ιωάννου (1798) (νυν Αρχαιολογικό μουσείο), στην οποία φοιτούσαν νέοι από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Μαζί με την σχολή, ο Αγιαννίτης Δημήτριος Καρυτσιώτης (1741 – 1819), δώρισε μία μεγάλη έκταση, το λεγόμενο Αγροκήπιο.

Το Άστρος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση, την 30 Μαρτίου μέχρι 18 Απριλίου του 1823, στον περίβολο της σχολής Καρυτσιώτη στο Άστρος, έγινε η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων, στην οποία ψηφίστηκε το νέο αναθεωρημένο Σύνταγμα της επαναστατημένης Ελλάδας. Η επέτειος αυτού του γεγονότος γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα κάθε χρόνο την Παρασκευή του Πάσχα.

Οι αποφάσεις της Εθνοσυνέλευσης ήταν σημαντικότατες για την ίδρυση και οργάνωση του Ελληνικού Κράτους.

Tο Έθνος απέκτησε οριστικό Σύνταγμα, που με απόφαση της συνέλευσης ήταν “ο ανώτερος νόμος”, που ονομάστηκε «Νόμος της Επιδαύρου» σαν συνέχεια της πρώτης εθνοσυνελευσης στη Επίδαυρο, και υπηρίσχυε των νόμων του βουλευτικού… Με απόφαση της συνέλευσης, την καταλυτική παρέμβαση του Κολοκοτρώνη, την οργή του λαού και του στρατού, απετράπει η εκποίηση των εθνικών γαιών – κτημάτων, που άφηναν πίσω τους οι Τούρκοι άρχοντες, που επεδίωκαν και ήθελαν οι κοτζαμπάσηδες της συνέλευσης.

Η συνέλευση ψήφισε την περίφημη «Διακήρυξη της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως», προς την Υφήλιο, υπογραμμένη από 128 Πληρεξούσιους, μεταξύ των οποίων και ο Κολοκοτρώνης και η συνέλευση απάντησε με την διακήρυξη ,στην υφήλιο και τους μεγαλους της εποχής . «Είμεθα αποφασισμένοι να ανεξαρτισθώμεν, ως έθνος αυτόνομον και ανεξάρτητον».” λίγο επίκαιρο σήμερα…

Tο Κολοκοτρωνέϊκο τραπέζι στο Άστρος

Η Αστρεινή παράδοση, φέρει τον Κολοκοτρώνη να παραθέτει γεύμα, το 1821 στο Άστρος, στο Δημήτριο Υψηλάντη, το γνωστό ως Κολοκοτρωνέικο τραπέζι. Το γεύμα έγινε στο αγροκήπιο του Καρυτσιώτη κάτω από το τήλιο ,που ακόμα υπάρχει και αργοπεθαίνει, και στο χώρο υπάρχει σχετική πινακίδα, δίπλα στην Σχολή Καρυτσιώτη (νυν Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους). Ο Τερτσέτης αναφέρει «συνέτρωγαν ο Δημήτριος Υψηλάντης και ο Κολοκοτρώνης εις τους ίσκιους των δένδρων του Άστρους». Ο Κολοκοτρώνης σκόπιμα για να προσαρμόσει τον πρίγκηπα στην Ελληνική πραγματικότητα είπε στο τραπέζι στον Δημήτριο Υψηλάντη κόβοντας το ψητό με τα χέρια του “ αυτά είναι τα χρυσά πιρούνια και τα χρυσά μαχαίρια της Ελλάδος ” που ήταν τα χέρια του ….

Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης )

Ο Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης) Κυνουρίας , ήταν η πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους το 1822 και προσέφερε πολλά και σημαντικά στην επανάσταση του 1821. Από το 1834 έως το 1912, αποτέλεσε θερινή έδρα του Δήμου Θυρέας, χειμερινη έδρα ήταν το ΄Αστρος από το 1841. Το 1845, το χωριό έγινε έδρα της Επαρχίας Κυνουρίας. Από αυτό το χωριό προήλθε το Άστρος, το Παράλιο Άστρος και άλλοι μικροί οικισμοί.

Ο Άγιος Ιωάννης αναφέρεται για πρώτη φορά το 1435 στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή και πιθανόν πήρε το όνομά του από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που βρίσκεται στο κάτω μέρος του χωριού. Από το σιγίλλιο του 1638 πληροφορούμαστε ότι ο Αγιάννης έγινε πατριαρχική εξαρχία «χάριν βεβαίως τῆς Σχολῆς τοῦ Ἀγίου Ἱωάννου, λειτουργούσης πολλοῦ παλαιότερον». Σύμφωνα με το συγκεκριμένο απόσπασμα στον Άγιο Ιωάννη λειτουργούσε σχολείο, πολύ πριν το 1638. Στον Άγιο Ιωάννη, λειτουργούσαν επίσης και «κατώτερα» σχολεία, όπως αυτό του Παπακυριακού και κρυφά σχολεία, αρχικά στο Μετόχι της Μονής Λουκούς, Άγιος Δημήτριος και αργότερα στους νάρθηκες των εκκλησιών του χωριού

“Oι Αγιαννίτες πραγματικά δεν παραδόθηκαν ποτέ στους κατακτητές και για απόδειξη με το τρόπο τους κατάφεραν να κρατήσουν τα σχολεία τους ανοικτά όλη την διάρκεια του τούρκικου ζυγού και διατήρησαν κρυφά και φανερά αναμμένη την φλόγα του έθνους.

H Σχολή Καρυτσιώτη

Ο μεγάλος ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης <1741-1819> γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη <Αγιάννη > και κατά την Αγιαννίτικη παράδοση, έφυγε “με το ένα τσαρούχι”..

Το 1798 έκτισε την μεγαλοπρεπή και <<καλλιμάρμαρο>> Σχολή Καρυτσιώτη στον λόφο Κουτρί στον Αγιάννη και το 1805 έκτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής του Αγίου Ιωάννη. Η σχολή αυτή, λειτούργησε κατά τα έτη 1798 – 1826 και απέκτησε μεγάλη φήμη, καθώς στη Σχολή Καρυτσιώτη, συνέρρεαν μαθητές από διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Ο στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος (Άκουρος).

Οι Αγιαννίτες προσέφεραν πολλά και σημαντικά στην Ελληνική επανάσταση του 1821 και ο σημαντικότερος από όλους του Αγιαννίτες ήταν ο στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος (Άκουρος), υπεύθυνου για την στρατιωτική ασφάλεια σε καιρό πολέμου τηs εθνοσυνέλευσης στο Άστρος. Κατά την έναρξη της επανάστασης, υπό την ηγεσία του Πάνου Ζαφειρόπουλου, πάνω από 100 κάτοικοι του Αγιάννη, συμμετείχαν σε μάχες των Δολιανών και των Βερβένων, στην Τριπολιτσά και σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο Αγιάννης ανέδειξε και άλλες σημαντικές προσωπικότητες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία και κατά τη διάρκεια της επανάστασης και βοήθησαν έμπρακτα στον απελευθερωτικό αγώνα, όπως ο Πάνος Σαρηγιάννης, Ιωάννης Ζαφειρόπουλος, Κωνσταντίνος Ζαφειρόπουλος και Γεωργάκης Διγενής πεσόντα μαχόμενος ηρωϊκά στο Δραγούνι το 1821.

Το «κυβερνείο» του Αγιάννη

Aπό τις αρχές το 1821 άρχισαν συζητήσεις μεταξύ των επαναστατημένων για να γίνει ο Αγιάννης η πρωτεύουσα του ελεύθερου Ελληνικού κράτους. Η σχολή Καρυτσιώτη έπαιξε πρωτεύοντα και καθοριστικό ρόλο για να γίνει ο Αγιάννης πρωτεύουσα της επαναστατημένης Ελλάδας από τις 15 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 .Το «κυβερνείο» που βρίσκεται πολύ κοντά στη σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη ήταν η έδρα της κυβέρνησης. . Το χρονικό αυτό διάστημα βεβαιώνεται και από τα Αρχεία των Λαζάρου και Γεωργίου Κουντουριώτη (τ. Α΄, σ. 92 κ.εξ.).

Το 1826 το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς από τις ορδές του Ιμπραήμ , ενώ την ίδια τύχη είχαν και άλλα χωριά της περιοχής ,όπως τα Βέρβενα , ο Πραστός και άλλα .Ο Ιμπραήμ , κατέστρεψε ολοσχερώς την Σχολή του Καρυτσιώτη όπως επίσης και πολλές εκκλησίες, όπως του Άγιου Βασιλείου, του Αγίου Ευστρατίου, του Αγίου Πέτρου και πολλές άλλες,

Το Κάστρο Παραλίου Άστρους η των Ζαφειρόπουλων

Ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος το 1256 μ,χ, έκτισε το κάστρο Εστέλλα (Castello de lla estella) στο ονομαζόμενο αργότερα «νησί» του Παραλίου Άστρους. Το 1824 ο Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος με τα αδέρφια του Ιωάννη και Κωνσταντίνο ανακαίνισε και οχύρωσε κατάλληλα το ερειπωμένο κάστρο , μάλιστα έκτισε και τρεις οχυρωμένες οικίες μέσα στο κάστρο για τον εαυτό του και τα αδέλφια του και ταυτόχρονα άρχισε το οικισμό του Παραλίου Άστρους με τους Αγιαννίτες αγωνιστές του. Οι αδελφοι Ζαφειρόπουλοι είναι οι πρώτοι κάτοικοι του Παραλίου Άστρους.

Στις αρχές Αυγούστου 1826 στο Κάστρο Παραλίου Άστρους οι 2.000 Έλληνες μαχητές με επικεφαλής τον Πάνο (Άκουρο) Ζαφειρόπουλο , θα αποκρούσουν επιτυχώς τις ορδές του Ιμπραήμ, τις οποίες στη συνέχεια θα κυνηγήσουν στον κάμπο της Θυρέας, πετυχαίνοντας μια λαμπρή νίκη των Ελλήνων σε μια δύσκολη περίοδο για την Ελληνική Επανάσταση. Ο Ιμπραήμ κατέσφαξε και έκαψε ολόκληρο την Πελοπόννησο,αλλά ποτέ δεν μπόρεσε να νικήσει τον Άκουρο , αν και τον είχε αιχμαλωτίσει πρσωρινά,ούτε στο κάστρο του Παραλίου Άστρους, κάποιος έπρεπε να αντισταθεί …και είναι μεγάλη μας τιμή, αυτός ήταν ο Αγιαννίτης Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος).. Ο Πάνος Ζαφειρόπουλος και τα αδέλφια του καλά οχυρωμένοι στο Κάστρο, αλλά και με τη βοήθεια άλλων αγωνιστών πρόβαλαν τόσο σθεναρή αντίσταση, ώστε τον εξανάγκασαν σε φυγή. Σύμφωνα δε με μαρτυρία του Κολοκοτρώνη το Κάστρο αυτό έμεινε το μόνο απόρθητο.

Στο ίδρυμα Μνήμης Αγγελικής & Λεωνίδα Ζαφείρη στο Άστρος βρίσκονται τα περίπου 1,500 βιβλία της περίφημης Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη , που αναγνωρίζοντας την μεγάλη σημασία τους προνοητικά και έξυπνα , έσωσε και διαφύλλαξε ο Αγιαννίτης στατηγός Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος) , από τις ορδές του Ιμπραήμ, αρχικά στο «αρχοντικό« του στον Αγιάννη που ήταν κοντά στη Σχολή , κάτω από το λόφο «Κουτρί» στη μήτρόπολη του Αγιάννη γειτονιά Σουληνάρι, και αργότερα τα μετέφερε για καλύτερη προστασία στην οικία του στο Κάστρο του Παραλίου Άστρους.

Το “στρατόπεδο των Βερβένων”

Δεν είναι τυχαίο που οι πρόγονοι μας «τετρακόσια τόσα χρόνια ζούσανε στην καταφρόνια και ανάστασης ημέρα καρτερούσαν» . Στην παγκόσμια ιστορία κανένα έθνος δεν αντιστάθηκε τετρακόσια χρόνια και τελικά νικηφόρα έδιωξε τους κατακτητές .

Στα ιστορικά Βέρβενα κατά την αρχαιότητα κατοικούσαν οι Βερβένιοι, αρκαδικό γένος, ενώ η περιοχή του σημερινού χωριού ανήκε στην αρχαία Αρκαδία. Τα αρχαιότερα λείψανα που έχουν επισημανθεί στην περιοχή ανάγονται στη 2η χιλιετία π.Χ. και πρόκειται για λίθινες αξίνες που βρέθηκαν στη θέση Πέτρα. Στη θέση Παντελεήμων βρέθηκαν λείψανα λατρείας της Αρτέμιδος από τον 9ο αι π.Χ. μέχρι και τα ελληνιστικά χρόνια. Στη θέση αυτή κατά τον 6ο αι. π.Χ. κατασκευάστηκε ένας ολομάρμαρος ναός δωρικού ρυθμού.

Στην επανάσταση του 1821 τα Βέρβενα έπαιξαν σημαντικό ρόλο, κυρίως λόγω της στρατηγικής τους θέσης. Το “στρατόπεδο των Βερβένων” ήταν το πρώτο οργανωμένο στρατόπεδο του αγώνα, είχε περίπου 2,500 αγωνιστές ( τα άλλα τρία ήταν του Βαλτετσίου, Χρυσοβίτσι και Πιάνας) και ένα από τα σπουδαιότερα στρατόπεδα κατά τις πρώτες μέρες του αγώνα. Εδώ είχε εγκαταστήσει ο Κολοκοτρώνης το στρατηγείο του, στον Πύργο του Αυγουστή, πριν την επίθεσή του κατά των Τούρκων για την άλωση της Τριπολιτσάς.

Στα ιστορικά Βέρβενα λειτούργησε επίσης το πρώτο οργανωμένο “Φροντιστήριο του Αγώνα”, όπου εδιδάσκοντο η στρατιωτική οργάνωση, η πολεμική τέχνη και η στρατιωτική πειθαρχία των αυθόρμητων επαναστατημένων αγωνιστών . Στα ιστορικά Βέρβενα επίσης είχε εγκατασταθεί η Πελοποννησιακή Γερουσία για να συντονίσει τον απελευθερωτικό αγώνα . Στο κέντρο του χωριού, βρίσκεται ο τριώροφος θολωτός πύργος-κατοικία της οικογένειας Δαρβέρη, εκεί όπου εγκαταστάθηκε στα χρόνια της Επανάστασης το πρώτο εθνικό τυπογραφείο που στάλθηκε από την Τεργέστη ,αναγκαίο για την οργάνωση του Ελληνικού κράτους. Στις 21 Ιουνίου 1821 έφθασε στη Βέρβενα ο Δημήτριος Υψηλάντης από την Οδησσό της Ρωσίας, όπου και έγινε η επίσημη υποδοχή του από την Πελοποννησιακή Γερουσία, η οποία μνημονεύεται στην μαρμάρινη πλάκα, που αναρτήθηκε το 1920 στο σημείο της υποδοχής.

Ανεξαίρετα όλα τα χωριά της Θυρέας βοήθησαν την επανάσταση. Οι Προεστοί και Δημογέροντες του Πραστού, σε συνεννόηση με τον Κολοκοτρώνη και τους Βερβενιώτες, Καράμπελα και Κρητικό, συνέστησαν στα Βέρβενα το περίφημο «Κελάρι», δηλ. την επιμελητεία του Στρατού, για να εφοδιάζει και ο Πραστός με τρόφιμα το στρατόπεδο των Βερβένων, στο οποίο συμμετείχαν και πολλοί Πραστιώτες αγωνιστές. Ο Αγιοπετρίτης προεστός , Αναγνώστης Κοντάκης, γράφει πως: «αν δεν ήταν ο Πραστός, που επί 4 μήνες τροφοδοτούσε τον στρατό, ο αγώνας για την λευτεριά ήταν χαμένος». Γενικός φροντιστής ήταν ο Αγιαννίτης Γεώργιος Τροχάνης.

Οι Τούρκοι μετά την ήττα τους στα Βέρβενα και στα Δολιανά κλείστηκαν οριστικά στην Τριπολιτσά.

Η μάχη στα ιστορικά Βέρβενα και στα ιστορικά Δολιανά την 18ην Μαϊου 1821 ματαίωσε τη διάλυση του στρατοπέδου των Βερβένων και το σχέδιο των Τούρκων. Επίσης τόνωσε το ηθικό των επαναστατών και άνοιξε το δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς.

Αναμφισβήτητα το “στρατόπεδο των Βερβένων” έπαιξε καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα.Δεν είναι υπερβολή να πούμε από το “στρατόπεδο των ιστορικών Βερβένων” άρχισε ουσιαστικά και στρατιωτικά η απελευθέρωση της πατρίδας μας.

Οι μάχες στα Δολιανά και στα Βέρβενα.

Στις πρώτες σημαντικότατες νίκες των Ελλήνων αγωνιστών του 1821 στο Βαλτέτσι, στα Βέρβενα και τα Δολιανά κρίθηκε η τύχη του απελευθερωτικού αγώνα και άνοιξαν οι δρόμοι για την απελευθέρωση της υποδουλωμένης Τριπολιτσάς, που ήταν το ευφυέστατο και μεγαλεπήβολο σχέδιο του Γέρου του Μωριά, καθοριστικής σημασίας για τη τελική επιτυχία του αγώνα. Χαρακτηριστικά πριν την μάχη των Δολιανών και των Βερβένων , οι Έλληνες έλεγαν «έρχονται οι Τούρκοι» και κρυβόντουσαν και μετά τη αποφασιστική νίκη έλεγαν «που είναι οι Τούρκοι» για να τους σφάξουν. Ο «Τουρκοφάγος» με το αιματοβαμμένο σπαθί του σηκωμένο ψηλά κυνήγαγε τους Τούρκους μέχρι την Τριπολιτσά φωνάζοντας δυνατά «Που πάτε ωρέ Περσιάνοι! Σταθείτε να πολεμήσετε»! Ουσιαστικά στα ιστορικά Βέρβενα και στα ιστορικά Δολιανά « έκλεισαν οι στράτες του Μωριά» για να είμαστε σήμερα ελεύθεροι.

Στις 18 Μαϊου 1821 ο Νικηταράς με 200 μόνον άντρες αντιμετώπισε ηρωϊκά στα Δολιανά τους χιλιάδες Τούρκους του Μουσταφάμπεη. Με ενισχύσεις που ήρθαν από τα Βέρβενα , τόπο επίσης γνωστό για μια άλλη εξ ίσου μεγάλη μάχη πο έγινε νωρήτερα την ίδια ημέρα , ο εχθρός υποχώρησε με τόσο μεγάλες απώλειες που ο Νικηταράς ονομάστηκε έκτοτε “Τουρκοφάγος”.

Oι νίκες των Ελλήνων νωρήτερα στο Βαλτέτσι, και στις 18 Μαϊου 1821 στα Βέρβενα και Δολιανά υπήρξαν καθοριστικές για την εξάπλωση και καθιέρωση του Αγώνα στην Πελοπόννησο, και αποτελούν έναν ακόμα μεγάλο σταθμό της Εθνεγερσίας. Τα ιστορικά Βέρβενα και τα ιστορικά Δολιανά (και το ταμπούρι του Τουρκοφάγου) είναι γνωστά από τις πρώτες σημαντικότατες νίκες στον απελευθερωτικό αγώνα στις 18 Μαϊου του 1821, που εκείνη την δύσκολη στιγμή γέμισαν με την αναγκαία αυτοπεποίθηση τους επαναστατημένους Έλληνες.

Ο Κολοκοτρώνης αναφέρει στα απομνημονεύματά του: «Το ορδί των Βερβένων τους επήρε από κοντά. Αφού εζύγωσαν κοντά εις τα Δολιανά ετσάκισαν και οι Τούρκοι οπού πολιορκούσαν τον Νικήτα, και έτσι εβγήκε ο Νικήτας με τους ανθρώπους του, και τους εκατέβασαν έως τον κάμπον κυνηγώντας».

Η απελευθέρωση του έθνους δεν δωρίζεται αλλά κερδίζεται στα πεδία των μαχών με το αίμα των ηρώων προγόνων μας που έμπρακτα έκαναν το πατριωτικό τους καθήκον. Δυστυχώς στο Δραγούνι στις 18 Μαϊου του 1821, οι Τούρκοι με την υπεροχή του ιππικού νίκησαν τους Έλληνες και εκεί σκοτώθηκε ο Αγιαννίτης οπλαρχηγός του Πάνου Ζαφειρόπουλου Γεωργάκης Διγενής και Αγιαννίτες αγωνιστές. Ο Πάνος (Άκουρος)Ζαφειρόπουλος συμμετείχε στη μάχη των Βερβένων.

Άγιος Πέτρος

Ο Άγιος Πέτρος αναφέρεται για πρώτη φορά το 1435 στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή. Τα επόμενα χρόνια το χωριό αναφέρεται σε διάφορα έγγραφα της εποχής. Το 1600 περίπου στο χωριό γεννιέται ο Άγιος Νείλος ο Μυροβλήτης (ο κατά κοσμόν Νικόλαος Τερζάκης, †1651), ο οποίος μόνασε στην Μονή Μαλεβής και αργότερα στο Άγιο Όρος. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, το 1687, ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα της Επαρχίας Αγίου Πέτρου Τσακωνιάς (Territorio di San Pietro di Zacognia). Την ίδια περίοδο (18ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη λόγω του εμπορίου, με πληθυσμό τότε σχεδόν 4.000 κατοίκους και πάμπολλα αρχοντικά – πυργόσπιτα.

Επί Τουρκοκρατίας ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα του Βιλαετίου Αγίου Πέτρου, το οποίο περιελάμβανε το Καστρί, τον Άγιο Ιωάννη, τον Πλάτανο, τη Μελιγού, τον Χάραδρο, το Άστρος, το Κορακοβούνι, τον Πραστό, την Σίταινα, την Καστάνιτσα, τα Βέρβενα, τα Δολιανά κ.ά. Μετά το 1775 οι κλέφτες Γιάννης Καράμπελας, Αντωνάκης Αλεβίζος, πολεμούν και αντιστέκονται κατά των Τουρκαλβανών. Το 1786 οι δύο αυτοί κλέφτες, σε συνεργασία με τον Καπετάν Ζαχαριά και άλλους Αγιοπετρίτες, πολέμησαν τους Τούρκους στην Μονή Μαλεβής.

“Ο προεστός Αναγνώστης Κονδάκης μύησε στην Φιλική Εταιρία την μισή …..Πελοπόννησο”.

Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίας, το 1814, αρκετοί Αγιοπετρίτες αρχίζουν να συμμετέχουν, μεταξύ των οποίων ο προεστός Αναγνώστης Κονδάκης, ο ηγούμενος της Μονής Μαλεβής, Καλλίνικος Τσιαμούρης κ.ά. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού στην Επανάσταση του 1821. Στις 24 Μαρτίου 1821 ο Αναγνώστης Κονδάκης κηρύσσει την Επανάσταση στην περιοχή. Αρκετοί Αγιοπετρίτες, υπό τον Αναγνώστη Κονδάκη, συμμετείχαν με μεγάλη επιτυχία στις μάχες των Δολιανών και των Βερβένων, της Τριπολιτσάς, του Βαλτετσίου κ.ά., σε συνεργασία με τα άλλα στρατιωτικά σώματα της Κυνουρίας. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της περιοχής. Τα επόμενα χρόνια ο Άγιος Πέτρος αποτέλεσε έδρα της Κοινότητας Αγίου Πέτρου. Το 1944, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς 48 άμαχοι κάτοικοι του Αγίου Πέτρου.

Σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες που ακολούθησαν μέχρι τη σύγχρονη εποχή, η περιοχή πλήρωσε τη γενναιότητα των κατοίκων της με βαρύ φόρο αίματος (χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εκτέλεση κατοίκων του Αγίου Πέτρου κατά τη γερμανική κατοχή).

Πλάτανος

Ο Πλάτανος είναι χωριό, το οποίο βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένο στις πλαγιές του όρους Πάρνωνας. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίαςστο Νομό Αρκαδίας.

Ο Πλάτανος αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή το 1435, με την ονομασία Πλαταμώνας. Κατά τα επόμενα έτη, αναφέρεται σε αρκετά έγγραφα την περίοδο της Ενετοκρατίας. Πριν και κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος και 19ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ακμή, μαζί με άλλα γειτονικά χωριά. Την ίδια περίοδο χτίστηκαν και αρκετά αρχοντικά πυργόσπιτα. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού κατά την Επανάσταση του 1821. Το 1826, ο Ιμπραήμ πέρασε από το χωριό όμως οι κάτοικοι σωθήκανε γιατί κρυφτήκανε σε μια σπηλιά στον απέναντι λόφο που οι κάτοικοι την λένε ακόμα “τρούπα”. Υπάρχει μέσα φούρνος και στέρνα.

Μετά την απελευθέρωση, έγινε έδρα του δήμου Πλατανούντος, ενώ τα επόμενα χρόνια, μετά τη συγχώνευσή του στον Δήμο Θυρέας, αποτέλεσε την έδρα της ομώνυμης κοινότητας.

Μελιγού

Η Ορεινή Μελιγού αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό του Μορέωςαπό τον Γεώργιο Σφραντζή το έτος 1435 με το όνομα Μελιγού. Το όνομα «Μελιγού» είναι σλαβικής προέλευσης και προέρχεται από την φυλή των Μηλιγγών (ή Μελιγγών), οι οποίοι μαζί με τους Εζερίτες εγκαταστάθηκαν τον 9ο αι. στον Πάρνωνα, αφήνοντας πολλά τοπωνύμια. Τον 17ο και 18ο αι. η Μελιγού αναπτύχθηκε και έγινε ένα από τα πλουσιότερα και ισχυρότερα χωριά της περιοχής μαζί με τον Άγιο Ιωάννη, τον Άγιο Πέτρο, τον Πλάτανο και άλλα. Σημαντική ήταν η προσφορά της Μελιγούς στην Επανάσταση του 1821, καθώς πολλοί Μελιγιώτες συμμετείχαν σε διάφορες μάχες όπως των Βερβένων, των Δολιανών, της Τριπολιτσάςκ.ά. Το 1826, η Ορεινή Μελιγού, καταστράφηκε ολοσχερώς από τις στρατιές του Ιμπραήμ Πασά, ενώ την ίδια τύχη είχαν και άλλα χωριά της περιοχής. Μετά την απελευθέρωση, η Μελιγού υπήχθη στον Δήμο Θυρέας (με έδρα τον Άγιο Ιωάννη και Άστρος), ενώ οι κάτοικοί της εγκαταστάθηκαν μόνιμα στα Μελιγγιώτικα Καλύβια (σημερινή Χειμερινή Μελιγού Αρκαδίας).

Στη Μελιγού υπάρχει προτομή του Κολοκοτρώνη, ο οποίος είχε κατασκηνώσει μαζί με τους άλλους αγωνιστές κατά τη διάρκειας της Β΄ Εθνικής Συνέλευσης των Ελλήνων στο Άστρος Κυνουρίας.

Η “πολιτική σοφία” του αρχιστράτηγου Θεόδωρου Κολοκότρωνη έπαιξε καταλυτική σημασία για να διατηρηθεί η αναγκαία εκείνη την ώρα“ εθνική συννενόηση και εθνική ενότητα”. O γέρος του Μωριά δέχτηκε “ότι αποφασίστηκε” από την συνέλευση, ακόμα και την καθαίρεση του από αρχιστρατήγου, που είχε κερδίσει στα πεδία των μαχών από τους αγωνιστές, όπως στην πανωλεθρία του Δράμαλη στα Δερβενάκια, που αναμφισβήτητα έπαιξε καταλυτική σημασία στην νικηφόρα πορεία του απελευθερετικού αγώνα.

Ο γέρος του Μωριά θεώρησε αναγκαίο ,να πει τα πράγματα με το όνομά τους, και προειδοποίησε το “τσογλάνι” Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, όπως τον αποκαλούσαν οι αγωνιστές.

«Σου λέγω τούτο, Κύριε Μαυροκορδάτε… μη καθίσεις πρόεδρος διότι έρχομαι και σε διώχνω με τα λεμόνια, με τη βελάδα όπου ήρθες»

Ο κοτζαμπασισμός , οι “συνεργάτες “των εξουσιών και οι“γενιτσαραγάδες” είναι τούρκικη κατάρα και η χειρότερη πληγή και πανούκλα του Ελληνικού Έθνους.

O γέρος του Μωριά νωρήτερα στα Βέρβενα στις 21 Ιουνίου 1821 και στη Ζαράκοβα στις 4 Ιουλίου 1821 έσωσε κυριολεκτικά από λυτσάρισμα τους Γερουσιαστές κοτζαμπάσηδες από την οργή των αγωνιστών και του λαού. Χαρακτηριστικά είπε στο εξαγριωμένο πλήθος πρέπει να σκοτώσετε μένα πρώτα.

Επίσης στη Μελιγού ο γέρος του Μωριά απόρριψε τις προτάσεις των οπλαρχηγών Πλαπούτα και Ανδρούτσου να σφάξουν στα Άστρος τους μαζωμένους από ολή την την επικράτεια κοτζαμπάσηδες, δεν ήθελε να χυθεί Ελληνικό αίμα. Χαρακτηριστικά είπε στον Αδρούτσο. «Ρε, τι τους πέρασες τους ανθρώπους, κοκορόπουλα να τους σφάξουμε; Αυτοί οι Πολιτικοί ξέρουν τέτοια τερτίπια στα πολιτικά πράγματα που μας είναι χρήσιμοι, όπως εμείς είμαστε χρήσιμοι περισσότερο στον πόλεμο»

Ο στόχος του εκείνη την ώρα ήταν οι Τούρκοι κατακτητές,που λήστευαν και βιαιοπραγούσαν εναντίον τοu λαού , αυτούς πελεμούσε ο γέρος του Μωριά. Δεν πολεμούσε για το εαυτό του , ούτε για καρέκλες και στρατηγεία, ούτε για τους τους κοτζαμπάσηδεs, γιατί αυτοί είχαν βολευτεί και απολάμβαναν τις ληστείες , τους φόρους και το πλιάτσικο που κάνανε σαν καλοί συνεργάτες των κατακτητών

Μετα την απελευθερωση από τους Τούρκους κατακτητές, όταν ήταν αλυσοδεμένος μαζύ με το Πλαπούτα, από τους ίδιους πάντοτε κοτζαμπάσηδες που πάντοτε βρίσκονται κοντά όπου υπάρχουν κουτάλες, ο Πλαπούτας του θύμησε τις κουβέντες τους στη Μελιγού , αλλά ο γέρος του Μωριά του επεσήμανε, «οι Έλληνες ήταν ελεύθεροι και αυτό ήταν το σπουδαιότερο».

Χάραδρος

Ο Χάραδρος είναι ένα όμορφο ημιορεινό χωριό, 17 χλμ. νοτιο δυτικά του Άστρους, στις βορειοανατολικές πλαγιές του Πάρνωνα, χτισμένο σε υψόμετρο 568 μ. Μεγάλα και μικρά υψώματα, κορυφογραμμές ποικίλες, πλαγιές με λιόδεντρα, ρέματα και φαράγγια συνθέτουν το τοπίο. Η χαραδραϊικη γη γίνεται ομορφότερη με τις χρωματικές συνθέσεις και αντιθέσεις που αποκτά στις εποχές του χρόνου. Στα όρια του χωριού παρατηρούνται αξιόλογοι αρχαιολογικοί χώροι όπως, το Σπήλαιο του Άσουλα (Άη Γιώργη) με διαχρονική κατοίκηση από τη Νεολιθική περίοδο έως και τους Βυζαντινούς χρόνους, και το αρχαίο φυλακείο στη θέση Ελληνικό, λίγο πριν την είσοδο στο χωριό, το οποίο σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση, ο οποίος πιθανολογείται ότι χτίστηκε από τους Αργείους για τον έλεγχο της γύρω περιοχής και του δρόμου από την παραλία στο εσωτερικό.

Κορακοβούνι

Στο Κορακοβούνι (που βρίσκεται 7 χλμ. Νότια του Άστρους) γεννήθηκε στα 1790 ο γνωστός Φιλικός Γεώργιος Λεβέντης. Ο Γεώργιος Λεβέντης μαζί με τον άλλο Αρκάδα Παναγιώτη Σέκερη υπήρξαν οι κύριοι χορηγοί στο μεγάλο σκοπό της Φιλικής Εταιρίας.

Το Ορεινό Κορακοβούνι είναι ένας ορεινός οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 534 μ. Έχει απόσταση 12 χλμ από το Κορακοβούνικαι 22 χλμ από το Άστρος. Το χωριό υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίαςκαι έχει πληθυσμό 8 μόνιμους κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011

Το χωριό, σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε μετά την καταστροφή του Παλαιού Κορακοβουνίου (οικισμός που υπήρχε κοντά στον Πραστό) από τα τουρκικά στρατεύματα το 1687.[2] Μαζί με το Παλαιό Κορακοβούνι καταστράφηκαν επίσης ο Άγιος Ιωάννης, η Μελιγού, η Καστάνιτσα και ο Πραστός. Μετά την καταστροφή του χωριού οι κάτοικοι ίδρυσαν ένα νέο χωριό στην θέση όπου βρίσκεται σήμερα το Ορεινό Κορακοβούνι. Κατά τα έτη της Τουρκοκρατίας ο οικισμός υπαγόταν στο Βιλαέτι Αγίου Πέτρου. Σύμφωνα με ενετική απογραφή του 1699 το χωριό διέθετε δύο εκκλησίες: τον Άγιο Δημήτριο και την Παναγία, καθώς και δύο εφημέριους.[3] Τον 18ο και 19ο οι Κορακοβουνίτες ανέπτυξαν εμπορικές σχέσεις με διάφορες περιοχές, καθώς οι Κορακοβουνίτες ζούσαν και εμπορεύονταν σε μέρη όπως οι Σπέτσες, η Ύδρα, η Κωνσταντινούπολη, η Οδησσός κ.α.

Κατά τα έτη 1750 – 1775στο χωριό έδρασε ο κλέφτης Γεώργιος Λεβέντης (παππούς του φιλικού), ο οποίος ήταν πρωτοπαλίκαρο του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη.[4] Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίαςπολλοί Κορακοβουνίτες έγιναν μέλη της, με σημαντικότερο τον έμπορο Γεώργιο Λεβέντη(1790 – 1847). Η συνεισφορά των Κορακοβουνιτών στην Επανάσταση του 1821 ήταν σημαντική, καθώς πάνω από 100 αγωνιστές διακρίθηκαν στις μάχες των Δολιανών, Βερβένων, της Τριπολιτσάςκ.α. Το 1826 το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς από τις ορδές του Ιμπραήμ πασά. Μετά την απελευθέρωση το χωριό υπήχθη στον Δήμο Βρασιών (1834 – 1912). Από το Ορεινό Κορακοβούνι προήλθε το Χειμερινό Κορακοβούνι, το οποίο δημιουργήθηκε κατά τον 18ο αι. και αποτελεί μόνιμη κατοικία των Κορακοβουνιτών.

Καστρί

Όμορφο Χωριό, που πήρε το όνομά του από το σύμπλεγμα των επτά Καστριτοχωρίων, ως το μεγαλύτερο μέχρι το 1960 χωριό της περιοχής. Τα άλλα χωριά είναι η Μεσσοράχη, η Περδικόβρυση, η Νέα Χώρα, ο Καράτουλας, η Ωριά και ο Έλατος. 25 Χιλιόμετρα από την Τρίπολη, βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μέτρων και αποτελεί παραδοσιακό ορεινό χωριό που συνδυάζει ηρεμία και δυνατότητες αναψυχής, όπως οι περίπατοι, η ανακάλυψη της ορεινής φύσης και των φαραγγιών του Πάρνωνα αλλά προσφέρει και τη δυνατότητα θρησκευτικής ανάτασης καθώς βορειονατολικά του χωριού βρίσκεται ένα από τα πιο γραφικά μοναστήρια, του Τιμίου Προδρόμου. Διαθέτει τουριστική υποδομή με ενοικιαζόμενα δωμάτια και πολλές ταβέρνες για φαγητό. Ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τον λαϊκό πολιτισμό μέσα από προσκυνητάρια, υδρόμυλους, αλώνια και παραδοσιακές βρύσες που διατηρούνται και σήμερα και να εξερευνήσει το περιβάλλον και τη φύση του Πάρνωνα μέσα από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που λειτουργεί στην πλατεία. Για όσους μαγεύονται από μοναδικές διαδρομές μέσα στη φύση, από το χωριό ξεκινά δρόμος που καταλήγει μέσω Βουρβούρων και Καρυάς στην εθνική Τρίπολης- Σπάρτης. Στο Καστρί έδρασε ο Καπετάν Ζαχαριάς Βαρβιτσιώτης με μεγάλη συμμετοχή στον αγώνα του 1821.

Καστριτοχώρια Τα Καστριτοχώρια, με κέντρο το Καστρί-Άγιο Νικόλαο, βρίσκονται σε μια κατάφυτη και πολυσύνθετη ως προς τη χλωρίδα πλαγιά του Πάρνωνα. Μαγευτικό φυσικό τοπίο και πανέμορφοι οικισμοί που δημιουργούν μια ξεχωριστή ενότητα επτά χωριών, Καστρί, Έλατος, Καράτουλας, Μεσορράχη, Νέα Χώρα, Περδικόβρυση και Ωριά. Η προφορική παράδοση αναφέρει ότι οι επτά οικισμοί, δημιουργήθηκαν από κατοίκους της παραθαλάσσιας περιοχής της Θυρέας, κοντά στο Άστρος, οι οποίοι για να γλυτώσουν από τις επιδρομές των εχθρών, που έρχονταν από τη θάλασσα, προχώρησαν προς τις ορεινές περιοχές, ακολουθώντας κυρίως την κοίτη του ποταμού Τάνου και των παραποτάμων του. Αυτούς τους πρώτους οικιστές ακολούθησαν και άλλοι Θυρεάτες που διασκορπίστηκαν στους οικισμούς του Καστρίου και έτσι αυξήθηκε ο πληθυσμός τους. Κατά την Τουρκοκρατία τα Καστριτοχώρια συμμετείχαν ενεργά στην επανάσταση του 1821. Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, όταν με διάταγμα του 1834/5 σχηματίστηκαν οι Δήμοι του Νομού Αρκαδίας, δημιουργήθηκε και ο Δήμος Τανίας, ο οποίος περιελάμβανε τα Καστριτοχώρια. Το 1912 καταργήθηκε ο Δήμος Τανίας και στην περιοχή ιδρύθηκαν κοινότητες. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο πληθυσμός σχεδόν διπλασιάστηκε μέχρι τον πόλεμο του 1940, οπότε και άρχισε να φθίνει λόγω του φόρου αίματος στους Γερμανούς, του εμφυλίου και αργότερα της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης.

Η Τσακωνιά

Στην περιοχή της Τσακωνιάς, Πραστός, Άγιος Ανδρέας, Καστάνιτσα, Σίταινα και φυσικά στο γειτονικό Δήμο Νότιας Κυνουρίας Λεωνίδιο ,Τυρό και άλλα χωριά χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα η τσακώνικη διάλεκτος η οποία έχει ρίζες στην αρχαία Δωρική”. “Τα Τσακώνικα είναι η αρχαιότερη ζωντανή γλώσσα στην Ελλάδα.

Σε αυτό το ξεχωριστό κομμάτι της Ελληνικής γης που λέγεται Τσακωνιά (κοιτίδα της Τσακωνιάς υπήρξε ο Πραστός, η Καστάνιτσα και η Σίταινα), σε αυτούς τους τραχινούς τόπους, οι κάτοικοι της περιοχής, διαθέτοντας ελάχιστα μέσα, όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά άφησαν πίσω τους μια πολύτιμη κληρονομιά, την τσακώνικη παράδοση, την πανέμορφη γλώσσα, τον μοναδικό υποβλητικό τσακώνικο χορό, τα τσακώνικα τραγούδια, την υφαντική τέχνη, τις συνήθειες τους, ό,τι ονομάζουμε σήμερα ήθη και έθιμα. Όλα αυτά συνθέτουν την ταυτότητα του τόπου με μια ζωντανή γλώσσα που είναι στο χέρι των Tσακώνων, αλλά και όλου του ελληνισμού, να την αγκαλιάσει και να την προστατέψει από τη λησμονιά

Καστάνιτσα

«Καούρ εκάνατε τα χώρα νάμου» δηλαδή «Καλώς ήρθατε στο χωριό μας»

«Και για την ιστορία, για τους Τσάκωνες πρώτος κάνει λόγο τον 9ο αιώνα μ.Χ. ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος. Περί το 1000 μ.Χ. οι Τσάκωνες που απέμειναν από τις μεγάλες επιδρομές των Σλάβων άρχισαν το ειρηνικό τους έργο, απαραίτητο για την επιβίωσή τους. Λίγα χρόνια αργότερα – το 1293 μ.Χ.- κάνει την επίσημη γραπτή του εμφάνισή του το πρώτο Τσακωνοχώρι, η Καστάνιτσα.»

Η Καστάνιτσα, σκαρφαλωμένη στις πλαγιές του Πάρνωνα, στα 840 μ., είναι το αρχαιότερο Τσακωνοχώρι, με ιστορία επτά και πλέον αιώνων και ένα από τα αρχαιότερα ορεινά χωριά της Κυνουρίας (σ.σ. ανήκει στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας). Χαρακτηρισμένη από το 1967, από το υπουργείο Πολιτισμού με Προεδρικό Διάταγμα, παραδοσιακός – διατηρητέος οικισμός με ιδιαίτερη φυσική και αρχιτεκτονική ομορφιά, κτισμένη πάνω σε έναν στενόμακρο λόφο, ξεχωρίζει με τα πυργόσπιτά της, βαμμένα λευκά, με στέγες από τοπικό σχιστόλιθο Μαλεβού και ξύλινα μπαλκόνια, με έντονα χρώματα στις πόρτες και στα παράθυρα και λουλουδιασμένες αυλές.

Σε χρυσόβουλο Αυτοκρατορικό Βυζαντινό διάταγμα, του έτους 1293, υπάρχει γραπτή αναφορά στην Καστάνιτσα. Πρόκειται για την αρχαιότερη γραπτή αναφορά για συγκεκριμένο χωριό. Η Καστάνιτσα, και αυτή προσέφερε στον αγώνα. Γνωστή για την νικηφόρα μάχη κατά του στρατού του Ιμπραήμ και του οπλαρχηγού “Καψαμπέλη” το όνομά του οποίου έχει δοθεί σε μία από τις πλατείες του χωριού. Σήμερα σώζονται σχεδόν όλα τα Πυργόσπιτα και μέρος του παλιού τριώροφου Πύργου Καψαμπέλη, ο οποίος καταστράφηκε στον εμφύλιο. Ξεχωριστή αξία έχει το ξυλόγλυπτο και επίχρυσο τέμπλο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, δώρο της αυτοκράτειρας της Ρωσίας Αικατερίνης.

Πραστός

Ο Πραστός αναφέρεται για πρώτη φορά σε χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου το 1293 με την ονομασία Προάστειον. Διαδέχτηκε την αρχαία πόλη του Οριόντα, καθώς έγινε η έδρα της Μητρόπολης Ρέοντος Πραστού, με συνέπεια να γίνει το μεγαλύτερο Τσακωνοχώρι. Απέκτησε μεγάλη δύναμη και πλούτο κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος & αρχές 19ου αιώνα). Την περίοδο εκείνη εκτιμάται ότι ο Πραστός είχε πληθυσμό πάνω από 6.000 άτομα, 30 εκκλησίες, 9 ενορίες, 3 μονές, 2 κάστρα και αρκετά αρχοντικά – πυργόσπιτα. Οι άνθρωποι ταξίδευαν στις Σπέτσες, στην Ύδρα, στην Κωνσταντινούπολη και σ’ άλλα μέρη και αποκτούσαν μεγάλες περιουσίες.

Το 1819, ο Πραστός, διαχωρίστηκε από το Βιλαέτι Αγίου Πέτρου και έγινε πρωτεύουσα του Βιλαετίου Πραστού. Το βιλαέτι αυτό, περιελάμβανε και την Καστάνιτσα, την Σίταινα, την σημερινό Άγιο Ανδρέα, το Κορακοβούνι, την περιοχή του Τυρού, έως το Λεωνίδιο.

Στα χρόνια της τουρκοκρατίας ο Ιστορικός Πραστός, έδρα της επισκοπής Πραστού και Ρέοντος, πρωτεύουσα της Τσακωνιάς, με περισσότερους από 3.500 κατοίκους οι οποίοι ασχολούνταν με το εμπόριο, προσέφερε πολλά στον απελευθερωτικό αγώνα μέχρι να καταστραφεί, το 1826 από τον Ιμπραήμ ο οποίος τον πυρπόλησε κι έτσι διακόπηκε η οικονομική και πληθυσμιακή του άνθιση. Σήμερα υπάρχουν εκεί ερείπια του Ρέοντος και Πραστού. Κάποιες Βυζαντινές εκκλησίες. Πυργόσπιτα και πλήθος ερειπίων που δείχνουν την άλλοτε ακμή του.

Σίταινα

Κατά τα προεπαναστατικά χρόνια, στην Σίταινα γεννιέται ο γνωστός κλέφτης και πρωτοπαλίκαρο του Καπετάν Ζαχαριά, Δημήτριος Καλιοντζής. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, καθώς 150 Σιταινιώτες, εντάχθηκαν σε διάφορα σώματα, με μεγάλη επιτυχία. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της Κυνουρίας. Σύμφωνα με την παράδοση οι κάτοικοι του χωριού κατέφυγαν στο σπήλαιο της Ζαγγόλης.

ΑΡΧΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Απο τους συνεργάτες μας

astros–kynouria.news.gr– Φώτης Τζιβελόπουλος

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πηγές

Από Βικιπαίδεια,ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ι. Κουσκουνά, Κ. Χασαπογιάννη, Ι. Κακαβούλια –Θυρεάτις Γη, Αθήνα 1981, Ίδρυμα Μνήμης Αγγελικής & Λεωνίδα Ζαφείρη

Νικολάου Φλούδα – Θυρεατικά τόμος Β’: Άστρος, το χρυσήλιον το ιστορικόν, Αθήνα 1983
Νικολάου Φλούδα – Θυρεατικά, τόμος Γ’: Άγιος Ιωάννης, μητρόπολις οικισμών Θυρέας, Αθήνα 1983
Νικολάου Φλούδα – Διακοσιαετηρίς Σχολής Αγίου Ιωάννου Άστρους Κυνουρίας, Αθήνα 1965
Ιωάννη Μ. Αρβανίτη – Από τις Πηγές του Λαού μας, τόμος A, Β΄
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη – Οι σχολές του Δημητρίου Καρυτσιώτη στον Άγιο Ιωάννη και το Άστρος Θυρέας – Κυνουρίας κατά τα προεπαναστικά χρόνια έως την απελευθέρωση, Εταιρία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα 2001
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη – Β’ Εθνοσυνέλευση του Άστρους Από Αρκάδες Εσμέν
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη – H Β Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων στο Άστρος από arkadia press
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας ,Από Αρκάδες Εσμέν
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη – Μελέτες Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης προς τιμήν της καθηγήτριας Ελένης Δεληγιάννη–Δωρή. Ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Γεωργίου στον Άγιο Ιωάννη Κυνουρίας συνοπτική παρουσίαση του μνημείου και του εικονογραφικού προγράμματος, Αθήνα 2010
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη –Το κάστρο του Παραλίου Άστρους Κυνουρίας πρώτες παρατηρήσεις, Αθήνα 2007