Ο ιστορικός Αγιάννης

Ο ιστορικός Αγιάννης

 

Ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης) Κυνουρίας ,είναι ένα όμορφο ορεινό χωριό χτισμένο σε υψόμετρο 725 μ,  και είναι μια κοινότητα με το Άστρος. Μόνιμα διαμένουν λίγοι κάτοικοι ,καθώς και οι επαγγελματίες που ασχολούνται με την διαμονή και εστίαση , με τους όμορφους  ξενώνες που διαθέτει το χωρίο ,τα παραδοσιακά προϊόντα  και ταβερνάκια μας .  Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι διπλοκάτοικοι με το Άστρος, τους χειμερινούς μήνες διαμένουν αρκετοί τα Σαββατοκύριακα ,και τους καλοκαιρινούς μήνες γεμίζει ζωή το χωριό.

 

Ο Αγιάννης απέχει από το Άστρος Κυνουρίας 17 χλμ. (μισή ώρα)  και βρίσκεται δυτικά του . Διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Βόρειας Κυνουρίας.

 

Μπορείτε να επισκεφτείτε ,  την ” κτητορική πλάκα” της  Σχολής  Καρυτσιώτη  στο “Κουτρί”,  το «Κυβερνείο» του Αγιάννη  στην πλατεία του Αι-Γιώργη , το λαογραφικό μουσείο στο  «Κουτρί»,  τους φημισμένους καταρράκτες της Λεπίδας (4 χλ),το Κάστρο Εστέλλα η της Ωριάς (2χλμ) , τα μονοπάτια του Πάρνωνα (Parnon Trail)  , το τοπικό δίκτυο μονοπατιών, τους νερόμυλους στο πρόδρομο, τις παραδοσιακες  πηγές Σουληνάρι, Πηγαδάκι, Πρόδρομο,Περδικονέρι ,Μούσγα  κ.α., τις γραφικές ιστορικές εκκλησίες του χωριού, του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, του Αι-Γιώργη ,την Παναγία κ.α  και να θαυμάσετε τα  παραδοσιακά «αρχοντικά»  του χωριού. Η ιερά μονή της Μαλεβής απέχει μόνο 8 χλμ.

 

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

 

Ο Αγιάννης είναι το ιδανικό σημείο για την διαμονή σας και μπορεί να γίνει η βάση σας για κοντινές εξορμήσεις στα γραφικά χωριά του Πάρνωνα και τις καθαρές παραλίες μας…Oι υπέροχες καθαρές “παραλίες  και ο ήλιος” του Αργολικού απέχουν 20χλμ ,περίπου μισή  ώρα ,  στην κυριολεξία  ” βουνό και θάλασσα” στο μεγαλείο τους. 

 

 

Ιστορικά στοιχεία

Άγιος Ιωάννης( Αγιάννης )

 

 Ο Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης) Κυνουρίας , ήταν η πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους από τις 22 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 και προσέφερε πολλά και σημαντικά στην επανάσταση του 1821. Με την πρώτη διοικητική διαίρεση του ελληνικού κράτους το 1835 έως το 1841 ,ο Άγιος Ιωάννης εντάχθηκε και αποτέλεσε έδρα του Δήμου Θυρέας (ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835). Από το 1841 έως το 1912 , αποτέλεσε θερινή έδρα του Δήμου Θυρέας, χειμερινή έδρα ήταν το ΄Αστρος (ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841). Το 1845 αποτέλεσε έδρα της Επαρχίας Κυνουρίας. Από τον Αγιάννη προήλθε το Άστρος, το Παράλιο Άστρος  και άλλοι μικροί οικισμοί.

 

Ο Αγιάννης  αναφέρεται για πρώτη φορά το 1435 στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή και πιθανόν πήρε το όνομά του από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που βρίσκεται στο κάτω μέρος του χωριού. Από το σιγίλλιο του 1638  πληροφορούμαστε ότι ο Αγιάννης έγινε πατριαρχική εξαρχία «χάριν βεβαίως τῆς  Σχολῆς τοῦ Ἀγίου Ἱωάννου, λειτουργούσης πολλοῦ παλαιότερον».  Σύμφωνα με το συγκεκριμένο απόσπασμα στον Άγιο Ιωάννη λειτουργούσε σχολείο, πολύ πριν το 1638. Στον Άγιο Ιωάννη, λειτουργούσαν επίσης και «κατώτερα» σχολεία, όπως αυτό του Παπακυριακού και κρυφά σχολεία, αρχικά στο Μετόχι της Μονής Λουκούς, Άγιος Δημήτριος και αργότερα στους νάρθηκες των εκκλησιών του χωριού

 

Oι Αγιαννίτες πραγματικά δεν παραδόθηκαν ποτέ στους κατακτητές και για απόδειξη με το τρόπο τους κατάφεραν να κρατήσουν τα σχολεία τους ανοικτά όλη την διάρκεια του τούρκικου ζυγού και διατήρησαν κρυφά και φανερά αναμμένη την φλόγα του έθνους.

 

                                     

Η περίφημη «καλλιμάρμαρος» Σχολή Καρυτσιώτη

 

Ο μεγάλος ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης <1741-1819> γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη <Αγιάννη > και κατά την Αγιαννίτικη παράδοση, έφυγε “με το ένα τσαρούχι”.Το 1798 έκτισε την μεγαλοπρεπή και «καλλιμάρμαρο»  Σχολή Καρυτσιώτη στον λόφο Κουτρί στον Αγιάννη και το 1805 έκτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής του Αγίου Ιωάννη. Η σχολή αυτή, λειτούργησε κατά τα έτη 1798 – 1826 και απέκτησε μεγάλη φήμη, καθώς στη Σχολή Καρυτσιώτη, συνέρρεαν μαθητές από διάφορα μέρη της  ηπειρωτικής Ελλάδας και των νησιών μας.

 

Η σχολή ήταν ένα είδος πανεπιστημίου για εκείνη την εποχή, αφού οι μαθητές διδάσκονταν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, μαθηματικά, φυσική – χημεία, γαλλικά και ιταλικά κ.α. Έχτισε, ακόμη, οικήματα για τους μαθητές που φοιτούσαν στη Σχολή και για τους διδασκάλους. Επιπλέον, εφοδίασε τη Σχολή με όργανα φυσικής, αστρονομίας, χημείας, χάρτες και άλλα εποπτικά μέσα διδασκαλίας.Έστελνε μάλιστα και χρηματικά ποσά για την πληρωμή των διδασκάλων και των ιατρών που εργάζονταν εκεί. Ο Καρυτσιώτης πλούτισε τη Σχολή με βιβλία και δημιούργησε μία μεγάλη βιβλιοθήκη. Ήθελε να ιδρύσει στην πατρίδα του μια σχολή, εφάμιλλη των Ευρωπαϊκών, που θα παρείχε τη γνώση στους μαθητές, δίνοντας τους την ευκαιρία να διαλέξουν δύο κατευθύνσεις: την εμπορική και την επαγγελματική.

                                          

Από την πυρπόληση της Σχολής διασώθηκαν 1500 βιβλία, τα οποία φυλάσσονταν  στην οικία των  Ζαφειροπουλαίων  (Κάστρο Παραλίου Άστρους).  Τα βιβλία αυτά ήταν, κατά την παράδοση, τοποθετημένα σε μια παλαιά ξύλινη βιβλιοθήκη που βρισκόταν στα γραφεία της Σχολής. Μεγάλο μέρος των βιβλίων αυτών έχει διασωθεί και καταγραφεί στις μέρες μας. Τα βιβλία αυτά ήταν ως επί το πλείστον κείμενα αρχαίων φιλοσόφων και συγγραφέων, εκκλησιαστικά κείμενα, εγχειρίδια φυσικής, μαθηματικών κ.α.

 

 

Ο στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος (Άκουρος)

 

 

Οι Αγιαννίτες προσέφεραν πολλά και σημαντικά στην Ελληνική επανάσταση του 1821 και ο σημαντικότερος από όλους του Αγιαννίτες ήταν ο στρατηγός Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος) , υπεύθυνου για την στρατιωτική ασφάλεια σε καιρό πολέμου τηs εθνοσυνέλευσης στο Άστρος. Κατά την έναρξη της επανάστασης, υπό την ηγεσία του Πάνου Ζαφειρόπουλου, πάνω από 100 κάτοικοι του Αγιάννη, συμμετείχαν σε μάχες  των Δολιανών και των Βερβένων,  στην Τριπολιτσά και σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο Αγιάννης  ανέδειξε και άλλες  σημαντικές προσωπικότητες  που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία και κατά τη διάρκεια της επανάστασης και βοήθησαν έμπρακτα  στον απελευθερωτικό  αγώνα,  όπως ο Πάνος Σαρηγιάννης  ,  Ιωάννης Ζαφειρόπουλος ,  Κωνσταντίνος Ζαφειρόπουλος  και  Γεωργάκης Διγενής  πεσόντα μαχόμενος   ηρωϊκά στο Δραγούνι το 1821.

 

Ο οικιστής του Παραλίου Άστρους Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος  με τα αδέλφια του Κωνσταντίνο και Ιωάννη , έχτισε τις οικίες τους  στο Κάστρο Παραλίου Άστρους  το 1824 ,προνοητικά ανακαίνησε το εγκαταλελειμμένο κάστρο και  το 1826 νικηφόρα αντιστάθηκε στον Ιμπραήμ. Ο Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος)    προνοητικά και έξυπνα , έσωσε και διαφύλλαξε τα  περίπου 1,500 βιβλία της περίφημης Σχολής Καρυτσιώτη  του Αγιάννη   αναγνωρίζοντας την μεγάλη σημασία τους , από τις ορδές του Ιμπραήμ  αρχικά στο «αρχοντικό«  του στον Αγιάννη και αργότερα  τα μετέφερε  για καλύτερη προστασία στην οικία του στο Κάστρο του Παραλίου Άστρους. Τα βιβλία βρίσκονται  σήμερα στο Ίδρυμα Μνήμης Αγελικής και Λεωνίδα Ζαφείρη στο Άστρος.

 

 

Ο Αγιαννίτης στατηγός Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος)  

 

 

Το «κυβερνείο» του Αγιάννη

 

 

Aπό τις αρχές το 1821  άρχισαν  συζητήσεις μεταξύ των επαναστατημένων  για να γίνει ο Αγιάννης η πρωτεύουσα του ελεύθερου Ελληνικού κράτους.  Η σχολή Καρυτσιώτη έπαιξε πρωτεύοντα και καθοριστικό ρόλο για να γίνει ο Αγιάννης πρωτεύουσα της επαναστατημένης Ελλάδας από τις 22 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 .Το «κυβερνείο» που βρίσκεται πολύ κοντά στη σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη ήταν η έδρα της κυβέρνησης. . Το χρονικό αυτό διάστημα βεβαιώνεται και από τα Αρχεία των Λαζάρου και Γεωργίου Κουντουριώτη (τ. Α΄, σ. 92 κ.εξ.).

 

Το 1826 το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς από τις ορδές του Ιμπραήμ , ενώ την ίδια τύχη είχαν και άλλα χωριά της περιοχής ,όπως Άγιος Πέτρος, Βέρβενα , Πραστός, Σίταινα και άλλα .Ο Ιμπραήμ, κατέστρεψε ολοσχερώς την Σχολή του Καρυτσιώτη  επίσης και πολλές εκκλησίες, όπως του Άγιου Βασιλείου, του Αγίου Ευστρατίου, του Αγίου Πέτρου και πολλές άλλες…

 

Δείτε εδώ σε ξεχωριστές ενότητες με την Ιστορία- τους Προεστούς – τα Αρχοντικά & τις Εκκλησίες του Αγιάννη

 

ΑΡΧΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

 

 

Απο τους συνεργάτες μας

astros–kynouria.news.gr– Φώτης Τζιβελόπουλος   

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Γιάννης Δ.Κουρμπέλης